Dla wielu ludzi wiara jest zbiorem tajemniczych reguł, prawd i definicji, które zrozumiałe są tylko dla wąskiego grona wtajemniczonych osób. Przez takie rozumienie wiary staje się ona dla wielu czymś oderwanym od rzeczywistości – być może nawet pięknym i wzniosłym, ale nierealnym. Wiara sobie, a życie sobie. Wielu chrześcijan daje się też złapać w zasadzkę „tego-nie-da-się-zrozumieć-trzeba-uwierzyć”, pogłębiając w ten sposób problem pojęcia, czym jest wiara. Czy można wiarę pogodzić z rozumem?
Papież Jan Paweł II w swojej encyklice „Fides et ratio” pisał o tym, że wiara i rozum są dwoma skrzydłami, które pozwalają człowiekowi wznieść się ku prawdzie. To chyba najlepsze obrazowe ujęcie wzajemnej zależności wiary i rozumu. Rzeczywistość wiary nie jest czymś, co ludzki rozum ma tylko biernie przyjąć. To, co Kościół podaje nam do wierzenia jako wynikające z Pisma Świętego i Tradycji, ma być przez nas z jednej strony przyjęte sercem, które ufa, że Duch Święty działa we wspólnocie wierzących w Chrystusa, z drugiej jednak strony musi zostać przyjęte także przez nasz intelekt.
Prawdy wiary są pewnym intelektualnym wyzwaniem dla ludzkiego rozumu, który się z nimi mierzy. Często zdają się one stać w sprzeczności ze światem i rządzącymi nim prawami natury, dlatego wielu wątpi i buntuje się, nie potrafiąc pogodzić swojej wiary z tym, co podaje nauka i jej badania. Czy jednak jest możliwe, żeby prawdy objawione stały w sprzeczności z prawami, jakimi rządzi się natura, skoro jedno i drugie wyszło z tego samego źródła, czyli od Boga Stwórcy, który objawił się człowiekowi?
Chrześcijanin stojący w obliczu tego pozornego konfliktu wiary z rozumem może prosić Ducha Świętego o dar światła, który pozwoli zrozumieć prawdy wiary i przyjąć je nie tylko sercem, ale także intelektem. Dar rozumu, bo o nim mowa, to łaska, która pozwala wierzącemu kontemplować złożoność i piękno świata, odkrywając w nim nieustanne działanie Boga, który nie tylko stwarza i podtrzymuje przy życiu, ale także obdarza zbawieniem. Dar rozumu pozwala zrozumieć prawdy wiary nie tylko w wymiarze intelektualnym, by wiedzieć, o czym traktują, ale również osobistym, by potrafić zbudować i pogłębiać relację z Bogiem, który jest Tajemnicą.
autor: ks. Mateusz Tarczyński
